Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan mới đây đã cảnh báo việc Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) dùng trí tuệ nhân tạo (AI) để đàn áp người dân Trung Quốc, đồng thời làm suy yếu an ninh của Mỹ và các đồng minh thông qua truyền bá thông tin sai lệch. Trước đó công ty Microsoft đã công bố nghiên cứu cho thấy, một đội quân robot truyền thông xã hội do ĐCSTQ kiểm soát cố gắng gây ảnh hưởng bầu cử tại Mỹ, nhiều nghị sĩ Mỹ đã lên tiếng về vấn đề này.
Vào thứ Năm (24/10) khi dự một sự kiện tại Đại học Quốc phòng, ông Sullivan đã cho hay những nguyên tắc hướng dẫn mới liên quan đến AI do Mỹ ban hành, để giúp giải quyết một phần những lo ngại này. Ông nói: “Chúng tôi biết Trung Quốc (ĐCSTQ) đang sử dụng cơ sở hạ tầng kỹ thuật số để xây dựng hệ sinh thái công nghệ của riêng họ, nhưng họ không bảo vệ dữ liệu nhạy cảm, có thể (còn) dẫn đến việc giám sát và kiểm duyệt quy mô lớn, và có thể được sử dụng để truyền bá thông tin sai lệch khiến các nước dễ bị ép buộc”.
Trước đó cùng ngày, Nhà Trắng đã công bố một bản ghi nhớ (MSM) nhằm giải quyết các rủi ro an ninh quốc gia do AI gây ra. Đây được cho là động thái tiếp theo lệnh hành pháp của tổng thống, được ông Joe Biden ký một năm trước.
Giới chức Mỹ cho biết khuôn khổ đó được thiết kế để chống lại việc các đối thủ như Trung Quốc sử dụng AI cho mục đích quân sự, cũng nhằm có các biện pháp bảo vệ hiệu quả. Về vấn đề này, hãng tin AP dẫn ý kiến một quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Biden: “AI có những ứng dụng rất rõ ràng trong an ninh quốc gia, bao gồm ứng dụng các lĩnh vực như an ninh mạng và phản gián. Các nước như Trung Quốc (ĐCSTQ) nhận ra cơ hội này, nên tìm cách sử dụng AI để hiện đại hóa và cách mạng hóa năng lực quân sự và tình báo”.
Ông nói thêm: “Chúng tôi phải tăng tốc khả năng của cộng đồng an ninh quốc gia trong việc áp dụng và sử dụng AI tiên tiến để duy trì lợi thế cạnh tranh của chúng tôi”.
Tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Biden đã yêu cầu Hội đồng An ninh Quốc gia và Chánh văn phòng Nhà Trắng xây dựng bản ghi nhớ giúp Mỹ “đóng vai trò lãnh đạo” trong việc quản lý rủi ro công nghệ AI trên toàn cầu. Nhà Trắng gọi đây là động thái “mang tính bước ngoặt”. Ngoài việc ủy quyền cho các cơ quan liên bang xây dựng các tiêu chuẩn bảo mật mới cho hệ thống AI, đạo luật này còn yêu cầu các nhà phát triển chia sẻ với Chính phủ Mỹ kết quả kiểm tra bảo mật và các thông tin quan trọng khác của họ.
Các quan chức Mỹ cảnh giác vấn đề công nghệ AI đang phát triển nhanh chóng sẽ châm ngòi cho cuộc cạnh tranh quân sự và tình báo giữa các cường quốc toàn cầu. Một quan chức khác cho biết, các cơ quan an ninh Mỹ đang được chỉ đạo để có quyền truy cập vào “các hệ thống AI mạnh mẽ nhất”. Điều này sẽ đòi hỏi nỗ lực chi tiêu đáng kể cho mua bản quyền AI. “Chúng tôi tin vào ưu thế trước đối thủ trong cuộc cạnh tranh này, sẽ giảm thiểu các mối đe dọa do đối thủ của chúng tôi sử dụng AI”, quan chức này cho biết.
Ông nói thêm rằng bản ghi nhớ nhằm đảm bảo rằng các chính phủ “đẩy nhanh việc áp dụng AI một cách thông minh và có trách nhiệm”. Ngoài bản ghi nhớ, Chính phủ Mỹ sẽ ban hành một tài liệu khung cung cấp hướng dẫn về “cách các cơ quan có thể và không thể sử dụng AI” – quan chức này cho biết.
Vào tháng 7 năm nay, hơn chục nhóm xã hội dân sự Mỹ bao gồm Trung tâm Dân chủ và Công nghệ đã gửi thư ngỏ tới chính quyền Tổng thống Biden, kêu gọi xây dựng cơ chế an ninh quốc gia liên quan biện pháp bảo vệ mạnh mẽ về AI.
Nhiều nghị sĩ Mỹ phản ứng trước báo cáo nghiên cứu của Microsoft
Hôm thứ Tư (23/10), công ty Microsoft đã công bố một nghiên cứu mới cho thấy một đội quân robot truyền thông xã hội do ĐCSTQ kiểm soát đang cố gắng gây ảnh hưởng bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay, bôi nhọ nhiều thành viên Cộng hòa của Mỹ là những người có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc.
Microsoft nhấn mạnh rằng các hoạt động gây ảnh hưởng của ĐCSTQ nhắm vào Dân biểu Mỹ Barry Moore (bang Alabama), Thượng nghị sĩ Marsha Blackburn (bang Tennessee), và dân biểu Michael McCaul (bang Texas), Thượng nghị sĩ Marco Rubio (bang Florida)…
Đội quân robot này sử dụng ngôn ngữ bài Do Thái chỉ trích Barry Moore vì ủng hộ Israel; bôi nhọ Marco Rubio rằng ông liên quan đến các âm mưu tham nhũng tài chính; truyền bá ý tưởng rằng bà Martha Blackburn đã nhận tiền từ các công ty dược phẩm; về Nghị sĩ Michael McCaul của Texas, ĐCSTQ tuyên bố rằng ông tham gia vào giao dịch nội gián.
Các thượng nghị sĩ và dân biểu đã có phản ứng mạnh về vấn đề này.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Rubio trong Ủy ban Tình báo Thượng viện cho rằng ĐCSTQ “ngày càng trở nên hung hãn hơn và cần phải hết sức nghiêm túc”.
Trong một tuyên bố phản ứng, Rubio cho hay ông tin mục tiêu của ĐCSTQ là “định hình quan điểm của người Mỹ về các vấn đề quan trọng và nhắm vào các ứng cử viên cụ thể, đặc biệt là những người mà họ coi là chống cộng”.
Thượng nghị sĩ Blackburn thì ra tuyên bố rằng bà sẽ không từ bỏ sứ mệnh khiến ĐCSTQ phải sụp đổ.
Nhân vật diều hâu hàng đầu về Trung Quốc tại Quốc hội Mỹ là ông McCaul. Năm ngoái khi đến thăm Đài Loan, ông đã bị nhà cầm quyền Bắc Kinh cấm vận vào Trung Quốc. McCaul nói trong một tuyên bố rằng ông coi đó là một vinh dự, vì thế lực vi phạm nhân quyền nghiêm trọng như ĐCSTQ tấn công vào ông, rằng ông “xem việc chống lại ĐCSTQ trở thành một phần cốt lõi trong sự nghiệp của mình”.
Dân biểu Moore nói trong một tuyên bố: “Mỹ phải làm tốt nhất để chống lại việc ĐCSTQ xâm lược Đài Loan, cũng như tiếp tục sát cánh với Israel”.
Moore cũng cho biết, “Trung Quốc (ĐCSTQ) đã cho thấy rõ rằng họ sẽ sử dụng mọi vũ khí trong kho vũ khí của họ, bao gồm cả khả năng tấn công mạng, để cố gắng phá hủy nền dân chủ trên toàn thế giới”.
Các quan chức Mỹ như Moore, McCaul và Blackburn đều sẽ tái tranh cử vào tháng tới. Ông Rubio giữ chức Phó chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện và sẽ không tái tranh cử cho đến năm 2028.
Giám đốc Trung tâm phân tích mối đe dọa của Microsoft, ông Clint Watts cho biết trong một thông cáo báo chí: “Lịch sử cho thấy, khi các thế lực nước ngoài lan truyền nội dung sai lệch với cường độ cao có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhận thức của công chúng, theo đó là ảnh hưởng kết quả bầu cử. Cử tri, cơ quan chính phủ, ứng viên và các đảng phái chính trị phải đặc biệt chú ý đến 48 giờ trước và sau ngày bầu cử, phải luôn cảnh giác trước các hoạt động lừa đảo và đáng ngờ trực tuyến”.
Mộc Vệ (t/h)